Sự trùng hợp thú vị trong phát âm tiếng Anh theo cách của
người 'Xứ Nẫu'
Due to the difference of pronunciation features among
a range of lands, provinces in Vietnam, the natives have their own ways of
pronouncing based on regional characteristics. During the long period of
teaching pronunciation in English, I have realized an amazing situation of the
way how the residents in “Xu Nau” land, known as Phu Yen, pronounce.
Với đặc thù phát âm khác nhau theo từng
vùng miền mà các tỉnh thành ở Việt Nam có những cách thay đổi theo cách nói đặc
trưng của địa phương- nơi mình sinh sống. Trong quá trình giảng dạy phát âm tiếng
Anh mình phát hiện một trường hợp thú vị trong cách phát âm của người "xứ
nẫu" (người Phú Yên).
The “Xứ Nẫu” people’s pronunciation in Vietnamese The
“Xứ Nẫu” people are known as the ones pronouncing the diphthong of “âu” in
their speech. Phu Yen and Binh Dinh, the two provinces of Central Vietnam, are
located closely along at hand along the coast, not only have the same features
relating to the terrains, living customs, but also their similar unique
pronunciation, using the sound “âu”. In addition to words with the original
sound “âu”, such as “đi đâu” (Where do you go), “ruộng sâu ruộng cạn” (water
field dry field), “con ong nâu” (a brown bee), “làm gì lâu vậy” (How long it is
to do!), “chó sủa gâu gâu” (a dog barks “woof, woof”), there are a lot of words
regarded as the same diphthong “âu” as the ones mentioned above. However, it is
the transformation from the sound “ôi” into “âu”, for instances, trái ổi → trái
ẩu (guava), mặc kệ tôi→ Kệ nẫu/ Kệ tui (none of your business!), thiên lôi→
Thiên lâu (God of thunder), bệnh rồi→ bệnh rầu (I’m sick.), etc.
Đôi điều về cách phát âm tiếng Việt
của người "Xứ Nẫu" "Người xứ nẫu"- ý nói đến những người sử
dụng nhiều âm "âu" trong các câu nói. Người Phú Yên và người Bình Định
là 2 tỉnh thành miền trung Việt Nam, nằm liền kề nhau trên dải đất giáp biển,
không chỉ giống nhau ở nhiều điểm liên quan tới địa hình, tập quán sinh sống mà
người dân nơi đây cũng có một cách phát âm đặc biệt- âm "âu". Bên cạnh
những từ vựng có âm "âu" nguyên bản như: đi đâu, ruộng sâu ruộng cạn,
con ong nâu, làm gì lâu vậy, cho sủa "gâu gâu", .... Những từ vựng đồng
âm "âu" khác lại là hình thức chuyển thể từ âm "ôi", ví dụ:
trái ổi (trái ẩu), mặc kệ tôi (kệ tui/ kệ nẫu), thiên lôi (thiên lâu), bệnh rồi
(bệnh rầu)....
The change in their pronunciation is to spring from
the indigenous lifestyles with less socializing outside to traveling regularly
among a range of places. Typically, the fact that Phu Yen and Khanh Hoa are
separated from Phu Khanh Province and the huge number of the “Xu Nau” people
moving to Sai Gon to study and to work have gained remarkable increase for years
has led to the gradual change in pronunciation. The diphthong “ôi” has been
used frequently in speech. However, it is said that the sound “âu” is one of
the characteristic and impressive ones in the minds of many local people.
During the process of practicing pronouncing in a correct way, some humorous
circumstances happen. For example, instead of saying “cái nồi lẫu” (a pot of
soup), they say “cái nẫu lỗi” (a pot of mistakes) because of doubting about
something wrong here.
Sự thay đổi từ cách sống mang tính bản
địa ít giao du với bên ngoài đến sự di chuyển thường xuyên giữa các tỉnh thành.
Trong đó, Phú Yên tách ra với Khánh Hòa (từ tỉnh cũ là Phú Khánh), và số lượng
"người xứ nẫu" đi học và làm ăn ở Sài Gòn ngày càng nhiều nên dần dần
đã có nhiều sự thay đổi trong cách phát âm. Âm "ôi" đã được sử dụng
thường xuyên hơn trong các câu nói. Nhưng phải nói rằng, âm "âu" là một
âm rất đặc trưng và in đậm trong ký ức của nhiều người. Trong quá trình
"luyện âm" để chuẩn hơn, một số trường hợp khác hài hước như: thay vì
nói "cái nồi lẫu", người xứ "nẫu" nghi ngờ rằng có điều gì
đó sai, nên có lúc chỉnh lại thành "cái nầu lỗi" .
The coincidence of English and Vietnamese
pronunciation in the “Xu nau” land Although the sound “au” is one of the
features in pronunciation of Phu Yen and Binh Dinh people. It has not brought
any advantages yet. Another sound "æ” seems only to appear in the chart of
44 sounds in English; however, it also appears in the familiar spoken
sentences. For example, that my hometown has "núi Nhæn, sông Đæ' "
(Nhan Mountain, Da River) is well-known in the “Xứ Nẫu” region. It is the sound
"æ" that appears in "núi Nhæn, sông Đæ' ", but not “e” or
"ắc". The question is whether there is any relation of the phonetic
formation between English and Vietnamese of the “Xứ Nẫu” land.
Sự trùng hợp trong việc phát âm tiếng
Anh và tiếng Việt "Xứ Nẫu" Âm "âu" bên cạnh là nét đặc
trưng trong cách phát âm của người Phú Yên và người Bình Định, nó chưa thể mang
lại lợi thế nào khác. Có một âm khác là âm "æ", tưởng chừng chỉ có thể
thấy âm này trong bảng 44 âm vị trong tiếng Anh, nhưng rõ ràng quê hương em có
"núi Nhæn, sông Đæ' " (núi Nhạn, sông Đà) là một câu nói rất quen thuộc.
Chính xác là âm "æ" chứ không phải "e" hay "ắc".
Liệu có "gen" nào trong việc hình thành âm "æ" giữa tiếng
Anh và tiếng Việt "xứ nẫu" không nhỉ?
Nowadays, it is said that some Vietnamese students
have habits of turning phonetic shapes in English into similar ones in
Vietnamese, especially “e-i” into “ay”, “a-i” into “ai”, “o-i” into “oi”, “ə-ʊ"
into “âu", "ʊ-ə" into "ua". Nevertheless, this way of
memorizing will lead to habits of pronouncing monophthong in English. The
Vietnamese sounds are known as monophthongs, for example, the combination of
words “tờ", "rờ", "a", "nờ", "gờ"
is pronounced “trang”, while the English sounds are diverse. Typically, the
combination of sounds “t”, “r”, “i” is pronounced “tree”.
Học sinh Việt Nam hay có thói quen
biến những âm sắc trong tiếng Anh thành một âm gần giống nào đó trong tiếng Việt
để tiện cho việc ghi nhớ, ví dụ: âm "e-i" - thành âm "ay";
âm "a-i" thành âm "ai", "o-i" thành âm
"oi", âm "ə-ʊ" thành âm "âu", âm "ʊ-ə"
thành âm "ua"... Nhưng việc ghi nhớ như vậy sẽ thành thói quen phát
âm đơn sắc âm với các từ vựng tiếng Anh. Âm tiếng Việt là âm đơn sắc (ví dụ: chữ
"tờ" + "rờ" + "a" + "nờ" + "gờ"
đọc thành "trang"), trong khi đó, âm tiếng Anh là âm đa sắc âm (ví dụ:
"t" + "r" + "i:" đọc là "t-r-i:"
(tree))
Among many different ways of local pronunciation, The
“Xu Nau” people pronounce the diphthong "æ" correctly in English,
whereas it takes some time for students coming from other regions to practice
this sound. It is not the sound “e” or “ắc” in Vietnamese. The sound
"æ" could be identified in some words, such as back, in fact, track….
Trong số hàng chục hàng trăm cách
phát âm khác biệt đó, người xứ nẫu đặc biệt đúng với âm "æ" trong khi
đó, đối với những học viên đến từ các tĩnh thành đó phải bỏ ra một quãng thời
gian để tập luyện âm này. Hãy nhớ rằng nó không phải là âm "e", cũng
phải là "ắc" trong tiếng Việt. Bạn có thể tìm thấy nhiều từ vựng có
chứa âm này như: back, in fact, track ....
This coincidence has brought a little bit interesting
thing in my class, in which I have to explain and demonstrate how to pronounce
"æ" all the time. It could be said that I have tried to explain this
to my students as slowly as possible and even the ways of transformation of the
sound "æ" combined by a half of the sound “a” and “e” and pronounced
shortly. My attempts to help them pronounce this quite difficult sound has
still not ended in success yet, whereas the “Xu Nau” residents do it perfectly
without any efforts. Apparently, the sound "æ" is their natural
response.
Sự trùng hợp này mang lại một sự thú
vị nho nhỏ trong lớp học của tôi, khi tôi phải "khô họng" giải thích
và làm mẫu hàng trăm lần âm "æ". Theo cả cách phát âm chậm rãi nhất
có thể, cho đến cách lý giải chuyển âm như: âm "æ" mang hơi hám 1 nửa
âm "a" một nửa âm "e" và đọc âm ngắn. Vậy mà kết quả cũng
không "ăn thua" với nhiều học viên, ngược lại "dân xứ nẫu"
không cần một nỗ lực nào trong việc luyện tập âm này. Âm "æ" đã trở
thành phản xạ tự nhiên.
Be confident in studying in English in case you are
part of The “Xu Nau” land. Although you have troubles in pronouncing 43 sounds
in English, It is certain that you could master the sound "æ" easily.
Let’s talk with Cephan, a teacher originating from the “Xu Nau”, to get a lot of
other exciting experiences about learning English.
Nếu bạn là "người xứ nẫu"
hãy tự tin trong việc học tiếng Anh. Nếu bạn có thua thiệt trong việc phát âm
43 chữ âm sắc còn lại trong tiếng Anh thì điều gần như chắc chắn, bạn sẽ không
gặp khó với âm "æ". Hãy nói chuyện với Ce Phan, thầy giáo "xứ nẫu"
để có thêm nhiều trải nghiệm thú vị khác trong việc học tiếng Anh.
